Opiniestuk
Het merendeel van patiënten die medicijnen gebruikt, beseft niet dat minister Kuipers (VWS) haast wil maken met het moderniseren van het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Omdat weinig Nederlanders kennis hebben van dit systeem krijgt dit voornemen van de minister niet de aandacht die het verdient. De zogenoemde modernisering is namelijk een eufemisme voor verdere uitholling van de vergoedingen waarvan het prijsniveau nog uit 1998 stamt. Vergoedingen die al tot de laagste van Europa behoren. Zelfs in landen zoals Bulgarije, Slovenië en Kroatië krijgen farmaceuten meer betaald voor medicijnen.
Bovendien zijn de gevraagde prijsverlagingen te hoog en onrealistisch om te vragen aan fabrikanten. In sommige gevallen gaat het om 95%. Dat is voor elk bedrijf onrealistisch ongeacht welke bedrijfstak. Investeerders zullen afhaken en in andere sectoren gaan beleggen, waardoor medische innovatie zal stagneren.
Als deze ‘zogenaamde’ modernisering begin 2024 door de Kamer wordt aangenomen, worden talloze patiënten teruggezet op goedkope en oudere middelen. Tenzij ze zelf bij willen betalen, wat echter voor velen ondoenlijk is, vooral nu het leven zoveel duurder is geworden door de oorlog in Oekraïne en de stijgende energieprijzen. Dat geldt zeker voor kwetsbare ouderen die moeten rondkomen van hun AOW. Andere patiënten laten medicatie voor wat het is en verdwijnen uit het zicht van de huisarts met alle gevolgen van dien. En voor farmaceuten is Nederland niet meer interessant en worden innovatieve geneesmiddelen hier niet meer geïntroduceerd. Geneesmiddelen voor kleinere doelgroepen patiënten dreigen te verdwijnen omdat de kosten voor registratie en alle juridische verplichtingen het niet meer rendabel maken.
De zogenoemde modernisering is dus niet in het belang van de patiënten maar een is slechts een bezuinigingsmaatregel om jaarlijks 140 miljoen euro te besparen. Een minieme fractie van het hele zorgbudget. Zorgelijk is bovendien dat er geen rekening wordt gehouden met de gezondheidswinst en besparingen die worden gerealiseerd door innovatieve geneesmiddelen.
De mogelijke complicaties, bijwerkingen, arbeidsverzuim en ziekenhuisopnames als gevolg van de goedkopere of ondergebruik van niet vergoede medicijnen kunnen juist leiden tot hogere kosten dan het huidige goed werkende systeem. Het meest pijnlijke voorbeeld is het schrappen van alle vergoedingen voor vitamine D-preparaten. Dit treft vooral ouderen die deze vitamine in combinatie met hun osteoporose medicatie moeten gebruiken. Meer heupfracturen en botbreuken zullen het gevolg zijn.
Daarom adviseren wij de Tweede Kamer de minister te vragen een onderzoek te doen naar de economische en maatschappelijke kosten van deze zeer ingrijpende maatregel. Zonder goede onderbouwing mag het huidige GVS niet worden veranderd.
Dr. Mark Nuijten (gezondheidseconoom)
Prof. dr. Koos Brouwers (ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog)